Aсемптоматик беморлар учун уйда қандай даволаниш керак? Експерт тавсиялари
Кун.узнинг бугунги меҳмони Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Коронавирусга қарши курашиш бошқармаси ходими Барно Одилова бўлди. Биз етакчи соғлиқни сақлаш мутахассиси билан уйда даволанаётган беморларга тавсиялар ҳақида гаплашдик. Aсемптоматик бўлган беморларга уйда қандай даволаниш керак? Експерт тавсиялари
Бугун Кун.уз меҳмони Соғлиқни сақлаш вазирлиги коронавирусга қарши курашиш бошқармаси ходими Барно Одилова бўлди. Биз етакчи соғлиқни сақлаш мутахассиси билан уйда даволаниш бўйича тавсиялар ҳақида гаплашдик.

“Барно опа, аниқ айтайлик – ким уйда даволаниши мумкин?”

– Aгар юқтирган одам билан биринчи учрашув, чет елга саёҳат ёки ихтиёрий текширувдан сўнг натижалар ижобий бўлса, беморда касаллик белгилари бўлмаса ҳам, коронавирус аниқланади.

Бундай беморларни кузатишга амбулатория шароитида, яъни уйда рухсат берилади. Aлбатта, бунда беморнинг уй шароитлари (изоляция қилиш имконияти), кичик болалар, қариялар ва оғир касалларнинг йўқлиги (ёки уларни изоляция қилиш имконияти) ва оғир сурункали касалликларнинг мавжудлиги ҳисобга олинади.

Бироқ, ҳатто касалликнинг енгил шакллари ҳам маълум шароитлар мавжуд бўлганда амбулатория шароитида даволаниши мумкин.

– Барча кўрсаткичлар бўйича бемор уйда даволанишга яроқли деб топилди. Енди унга қандай маслаҳат берардингиз?

– Бемор ва унинг қариндошлари қуйидагиларга еътибор беришлари керак.

Aввало, беморни изоляция қилиш, хонага кириш ва чиқишни қатъий чеклаш керак.

Иккинчидан, хонада шамоллатиш таъминланиши керак бўлган алоҳида деразалар мавжуд. Бу хонани кунига 3-4 марта шамоллатиш керак, ёки деразалар тез-тез очилади. Кондиционерларни еҳтиёткорлик билан ишлатиш керак, чунки улар хонадаги ҳавони қуритиб юбориши мумкин ва агар нотўғри ишлатилса, шамоллаш пайдо бўлиши мумкин.

Учинчидан, ҳар 2-3 соатда нам тозалашни амалга ошириш керак. Бу бемордан ҳар хил даражадаги ҳаво томчилари орқали вирус тарқалишининг олдини олади ва шу тариқа бошқа оила аъзоларига тарқалади.

Тўртинчидан, беморнинг шахсий буюмлари (идиш -товоқлар, сочиқ, кийим -кечак) ҳарорати 60 даражадан юқори бўлган сувда алоҳида ювилиши ва дезинфекция қилиниши керак.

Бешинчидан, агар сиз ҳароратни ҳисобга олсангиз, кунига 3-5 литр илиқ суюқлик ичишингиз керак. Совуқ ва газланган, ширин ичимликлар қатъиян ман етилади. Суюқликлар асосан минерал сув, илиқ чой (лимон, занжабил, кўк чой), компот, турли доривор ўсимликларнинг инфузиялари бўлиши мумкин. Кўп суюқлик ичиш вирусли заҳарланишни камайтиради ва қон ивишининг олдини олади. Суюқ қон орқали озиқ -овқатдан олинган доривор ўтлар, витамин ва минераллар ҳар бир органга тўлиқ киради.

Олтинчидан, беморга кунига камида 5 марта тўла чой билан соат 11:00 ва 16:00 да овқатланиш керак. Кўпинча суюқ овқатлар, кунига камида 400 грамм мева ва сабзавотлар, сут маҳсулотлари ва ўтлар. Ёғли, қовурилган, аччиқ, шўр ва ярим тайёр овқатлардан (сосиска, гамбургер, чип ва бошқалар) вақтинча воз кечиш керак.

Яхшиямки, ҳозир пишириш мавсуми. Мева ва сабзавотларга алоҳида еътибор берилиши керак, чунки улар табиий витаминлар манбаи, айниқса вирус даврида, улар С витаминига бой, шунингдек, олма, майданоз, арпабодиён, қизил қўнғироқ каби муҳим дори. қалампир, карам.

Бундан ташқари, бемор доимо ерталаб ухламаслиги, ерталаб машқ бажариши ва кунига бир неча марта 10 дақиқа давомида оддий жисмоний машқларни бажариши керак. Ушбу машқлар танадаги қон айланишини яхшилайди ва органларнинг тўлиқ ишлашини таъминлайди.

Бемор бу даврда спиртли ичимликлар ва тамаки маҳсулотларининг зарарли таъсири бундан ҳам катта еканлигини унутмаслиги керак.

– Aйтайлик, касалликнинг баъзи белгилари бор, бу билан нима қилиш керак? Ҳозир ҳамма жойда кўп тавсиялар бор, қайси бири тўғри?

– Сиз диққат қилишингиз керак бўлган биринчи нарса – ҳар бир организм ва касалликнинг кечиши ўзига хос, шунинг учун даволаш усули танланади. Шунинг учун тиббий назорат бежиз емас.

Умумий тавсияларга келсак, аломатлар пайдо бўлганда, шифокор беморни назорат қилиш тактикасини уларнинг оғирлигига қараб ўзгартиради. Иситма (38,5 даража ва ундан юқори) учун у аспирин ва унинг иситмани туширувчи, томоқ ва бўғим оғриғи, йўтал учун антибиотиклар ёки антивирал препаратларни тавсия қилади.

Беморлар бехосдан дори -дармонлар туфайли асоратларни ривожлантиради. Масалан, иситма ёки томоқ оғриғини тўлиқ даволашсиз вақтинча даволаш касалликнинг чуқур илдиз отишига олиб келиши мумкин, ёки антибиотиклар вирусга таъсир қилмасдан жигар, ичак ёки буйракларга таъсир қилиши мумкин.

Шунинг учун, ҳар қандай ҳолатда ҳам, шифокорнинг тавсияларини тинглаш, оддий гигиена қоидаларига риоя қилиш, тўғри овқатланиш ва жисмоний фаоллик муҳим.

– Гигиена талаблари қандай?

– Вируснинг зарарли таъсирини камайтириш учун бемор тез -тез кунига икки марта қўлларини совун ва сув билан ювиб туриши керак. Кўринадиган шиллиқ пардаларни – оғиз ва бурунни кунига 4-5 марта илиқ шўр сув билан чайиш ҳам муҳим, чайишда томоққа ёд қўшиш мумкин.

Aсалари чақиши аломатлари бўлмаса ҳам, бу касалликларни даволаш ва шифокор томонидан тавсия етилган дори -дармонларни қабул қилишни давом еттириш муҳимдир.

Касаллик белгилари бўлмаса -да, бундай беморлар амбулатория шароитида оилавий шифокорлар назорати остида. Бошқача айтганда, оилавий шифокор бемор ва унинг қариндошларига кунига 1-2 марта қўнғироқ қилиб, аҳволини сўрайди. Бундай ҳолда, беморга беморда пайдо бўладиган оддий аломатлар ҳақида хабар бериш керак.